ساحل سرخ هرمز همانطور که از نامش پیداست با خاک سرخ درخشان و چشمگیر شناخته میشود. نکته جالب اینکه همین خاک ارزشمند در آشپزی محلی به عنوان ادویه به کار میرود و در برخی صنایع نیز مصرف دارد. این ساحل تماشایی در ۳۸ کیلومتری بندرعباس قرار گرفته و قدم زدن روی خاک سرخش تجربهای متفاوت است. در ادامه، درباره این ساحل و دیدنیهای پیرامون آن اطلاعات کاربردی میخوانید.
نمایش
شناسههای طبیعی ساحل سرخ هرمز
یکی از خاصترین سواحل ایران که با طیف سرخ شناخته میشود در جزیره هرمز قرار دارد. این جزیره با وسعت حدود ۴۲ کیلومتر مربع در میانه خلیج فارس و نزدیکی تنگه هرمز جا گرفته است. پیشینه زمینشناسی طولانی و پیچیده هرمز آن را به آزمایشگاهی طبیعی برای پژوهشگران تبدیل کرده است.
سطح جزیره از لایههای رسوبی، آتشفشانی و نمکی پوشیده شده و کوههای رنگارنگ آن جلوهای کمنظیر ساختهاند. هرمز در اصل یک گنبد نمکی فعال به حساب میآید. شوری بالای خاک باعث پوشش گیاهی کمپشت شده اما از جذابیتهای طبیعت آن کم نمیکند. در عوض، حیات وحشی مانند جبیر، لاکپشتهای دریایی و گونههای مختلف پرنده در پیرامون جزیره دیده میشود.
خاک سرخ ساحل بهخصوص صبحها زیر آفتاب برق میزند. این درخشش از حضور کانیهایی مثل میکا، سیلیس و مواد آذرین میآید که نتیجه فعالیتهای آتشفشانی قدیمیاند و زیر نور مثل اکلیل میدرخشند.
بخشهای زیادی از جزیره رگههای سرخ دارند و این رنگ به نماد هرمز تبدیل شده؛ با این حال، نوار ساحلی سرخ در جنوب جزیره شدت رنگ بیشتری دارد و یادآور مناظر مریخی است. این ساحل به «ساحل خوراکی» هم مشهور است و مقصد محبوب گردشگران به شمار میآید.
وقتی موجها به ساحل میخورند، تا چند متری آب به رنگ قرمز دیده میشود؛ چون مواد معدنی خاک در آب حل میشوند. حتی صخرهها و صدفها نیز طیفی از قرمز به خود میگیرند که منظرهای خاص میسازد.
تفریحاتی که میتوانید انجام دهید
در ساحل سرخ هرمز سرگرمیهای سازهای یا امکانات رفاهی ویژه تدارک دیده نشده است؛ اما سادهترین لذتها بهتریناند: پیادهروی با پای برهنه روی خاک سرخ، نگاه کردن به موجها و ثبت عکسهای متفاوت.
طلوع و غروب خورشید از این ساحل دیدنی است و آبتنی در روزهای مناسب هم طرفدار دارد. معمولا کفش و لباس هنگام راه رفتن کمی سرخ میشود که با یک شستوشوی ساده پاک میگردد.
اگر بارانی ببارد رگههای سرخ از شیب صخرهها جاری میشوند و منظرهای چشمنواز میسازند؛ هرچند بارش در این ناحیه کم است و دیدن این صحنه کمی خوششانسی میخواهد.
دلیل قرمزی خاک و آب ساحل
تنوع کانیها با طیفهای گوناگون رنگ در جزیره هرمز سبب شده با ترکیبشان پالت رنگی منحصربهفردی شکل بگیرد. در خاک ساحل، سهم اکسید آهن بالاست و همین عامل، رنگ سرخ را غالب کرده است؛ برآورد میشود حدود ۷۰ درصد ترکیب رنگی به آن مربوط باشد.
سنگهایی مانند مگنتیت، هماتیت و اولیژیست که غنی از اکسید آهن هستند در این ناحیه فراوانند. از سنگهای مشهور جزیره همچنین میتوان به پیریت با رنگ طلایی اشاره کرد که به «طلای ابلهان» نیز معروف است و سولفید آهن بالایی دارد.
خوراکی بودن خاک هرمز
بله؛ بومیها این خاک را به صورت سس یا ادویه در پخت انواع غذا، نان، ترشی و مربا مصرف میکنند و آن را «گلک» یا «دلک» مینامند. فرآیند استفاده معمولا چنین است:
- پاکسازی اولیه و جداسازی ناخالصیهای خاک؛
- افزودن مقدار مناسبی آب به خاک؛
- صبر برای تهنشینی ذرات در کف ظرف؛
- برداشت محلول غلیظ و سرخرنگ پس از تهنشینی؛
- طعمدهی با کمی نمک.
یکی از خوراکهای مشهور تهیهشده با این سس «سوراغ» است و نان محلی پختهشده با خاک سرخ را «تمشی» مینامند.
کاربردهای صنعتی خاک سرخ
قدرت رنگدهی بالای خاک سرخ هرمز باعث کاربرد آن در رنگسازی شده است. علاوه بر این، در حوزههای زیر هم به کار میرود:
- تولید لوازم آرایشی؛
- ساخت انواع کاغذ؛
- تولید پلاستیک؛
- تهیه پودرهای میکرونیزه صنعتی؛
- تولید سیمان و کاشی؛
- بهعنوان ضدزنگ؛
- سرامیکسازی؛
- سفالگری و تولید شیشه.
به خاطر همین کاربردها، ارزش اقتصادی این خاک بالاست. صادرات آن در گذشته گستردهتر بود اما برداشت بیرویه اکنون محدود شده است. طبق مقررات، سالانه تنها حدود ۵ درصد برداشت مجاز است که نزدیک به دوهزار تن میشود. ذخیره تخمینی خاک سرخ نیز حدود ۵۰ هزار تن گزارش شده است.
ابزار لازم برای بازدید ساحل
با توجه به گرما و رطوبت منطقه، بهتر است با آمادگی کامل به ساحل بروید. این وسایل را همراه داشته باشید:
- کلاه و عینک آفتابی؛
- کرم ضدآفتاب؛
- لباس شنا؛
- لباسهای خنک و آزاد؛
- لباس یدکی؛
- لباس گرم برای شبمانی؛
- کیسهخواب؛
- چراغقوه؛
- دوربین عکاسی.
چه زمانی به هرمز برویم؟
تابستانهای هرمز گرم و طاقتفرساست. برای بازدید، پاییز، زمستان و اوایل بهار بهترین زمانها هستند؛ دما معتدلتر است و رطوبت آزاردهنده نمیشود. در ایام نوروز و بهار معمولا جمعیت بیشتر است و اقامتگاهها زود پر میشوند.
پاییز و زمستان خلوتترند و هزینه اقامت نیز عموما پایینتر است؛ بنابراین میتوانید سفری اقتصادیتر برنامهریزی کنید.
اقامت در نزدیکی ساحل
در هرمز انواع اقامتگاه از هتل و بومگردی تا خانههای محلی در دسترس است. اقامتگاههای بومگردی در نقاط مختلف جزیره پخش شدهاند و تجربهای صمیمیتر فراهم میکنند؛ چون با آداب، پوشش و زندگی مردم بومی از نزدیک آشنا میشوید.
کمپزدن در اطراف ساحل هم مجاز است و محلهایی برای برپایی چادر پیشبینی شده؛ مثلا در شرقیترین بخش پارک ساحلی آلاچیقهایی مناسب برپا کردن چادر وجود دارد.
نکتههای مهم هنگام بازدید
خاک و مناظر هرمز بخشی از میراث طبیعی کشورند و باید با دقت از آنها محافظت شود. به این توصیهها توجه کنید:
- از خارج کردن خاک از جزیره خودداری کنید؛
- زباله نریزید و محیط ساحل را تمیز نگه دارید؛
- به قوانین و فرهنگ مردم محلی احترام بگذارید و برخورد محترمانه داشته باشید؛
- پیش از رفتن به ساحل درباره جزر و مد اطلاعات بگیرید تا دچار خطر افزایش سطح آب نشوید؛
- به علت تابش مستقیم آفتاب، عینک و کلاه، کرم ضدآفتاب و در صورت نیاز پماد ضدالتهاب همراه داشته باشید.
اواخر زمستان تا اوایل بهار، لاکپشتهای دریایی سبز و منقار عقابی برای تخمگذاری به این ساحل میآیند. جوجهها حدود ۵۰ روز بعد از تخم بیرون میآیند. سروصدا میتواند روند تولیدمثل آنها را مختل کند؛ اگر در این بازه به هرمز رفتید، آرامش این جانوران را برهم نزنید.
دیدنیهای اطراف ساحل
پس از تماشای ساحل سرخ، این جاهای نزدیک را از دست ندهید:
دره رنگینکمان
در جنوب غربی جزیره، درهای با بیش از ۷۰ نوع کانی قرار دارد که رنگهای متنوعی پدید آوردهاند. خاک این دره هم خوراکی است و هم در صنعت کاربرد دارد و لوکیشن عالی برای عکاسی است.
قلعه پرتغالیها
یادگاری از سالهایی که قدرتهای دریایی چشم به هرمز و خلیج فارس داشتند؛ امروز به عنوان اثری تاریخی میزبان گردشگران است.
غار الهه نمکی
در دل کوه نمک یا کوه فیروزهای، غاری با قندیلهای نمکی دیدنی شکل گرفته که بر اثر فرسایش آبی پدید آمده و حالا جاذبهای محبوب به شمار میرود.
دره مجسمهها
فرسایش رسوبی در جنوب غربی جزیره، صخرههایی با فرمهای شبیه جانوران ساخته که به این نام مشهور شده است.
ساحل نقرهای
در امتداد ساحل سرخ قرار دارد و پر از خردهسنگهایی است که زیر آفتاب برق میزنند؛ یادگار فعالیتهای آتشفشانی با کانیهای روشن.
ساحل لاکپشتها
نزدیک ساحل سرخ واقع شده و پناهگاه لاکپشتهای سبز و منقار عقابی خلیج فارس است.
دشت آهوان هرمز
منطقهای حفاظتشده با جمعیت آهو که به دلیل رفتار دوستانه مردم محلی، ترس کمتری از حضور انسان دارند و میتوان آنها را از نزدیک دید.
جنگل حرا
در شرق جزیره گسترده شده؛ درختانی که در آب شور ریشه میدوانند و زیستگاه مناسبی برای پرندگان و آبزیان فراهم میکنند.
نشانی و راههای دسترسی
ساحل سرخ هرمز در استان هرمزگان و میانه خلیج فارس و تنگه هرمز قرار دارد. ابتدا با خودروی شخصی، قطار یا هواپیما به بندرعباس بروید. سپس با شناورها از اسکله حقانی بندرعباس به اسکله جزیره هرمز در شمال غرب جزیره حرکت کنید یا از اسکله ذاکری قشم با قایقهای تندرو راهی هرمز شوید. توجه کنید که شناورها تنها یک نوبت در روز و رأس ساعت ۷ صبح فعال هستند.
پس از رسیدن به اسکله هرمز، برای رفتن به ساحل سرخ میتوانید از خودروهای محلی، توکتوک یا موتور سهچرخ استفاده کنید.
ساحل سرخ هرمز؛ شگفتی طبیعی دیدنی
ساحل سرخ یکی از خاصترین جاذبههای طبیعی هرمزگان است که رنگ سرخش به نمادی از هرمز بدل شده. این مکان برای گشتوگذار و عکاسی عالی است و هر سال میزبان گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان میباشد. هنگام بازدید، اصول گردشگری مسئولانه را رعایت کنید.
موقعیت دقیق ساحل سرخ هرمز
این ساحل در ۳۸ کیلومتری بندرعباس و در جنوب جزیره هرمز قرار دارد. محل دقیق آن در نقشه زیر مشخص است:
پرسش و پاسخ درباره ساحل سرخ
برای آشنایی بیشتر، سوالات زیر را مرور کنید و اگر نکتهای ماند، در دیدگاهها بپرسید.
ساحل سرخ هرمز شبها چه حال و هوایی دارد؟
شبها سکوت و آرامش دلنشینی بر ساحل حاکم است و منظرهای متفاوت از روز پیش چشم میآید.
ساحل سرخ و ساحل نقرهای در کجا واقعاند؟
ساحل سرخ در جنوب جزیره هرمز قرار دارد و ساحل نقرهای در امتداد همان ناحیه دیده میشود.
عنوان دیگر ساحل رنگی هرمزگان چیست؟
دره رنگینکمان به عنوان ساحل رنگی هرمزگان هم شناخته میشود و از دیدنیهای نزدیک ساحل سرخ است.
خاک سرخ هرمز چه اثری بر پوست دارد؟
این خاک سرشار از موادی مانند سیلیکا، آهن، منیزیم، پتاسیم و کلسیم است و برای مراقبت از پوستهای خشک و حساس مناسب به شمار میآید. به عنوان یک لایهبردار طبیعی، به پاکسازی آلودگیها و سموم پوستی کمک میکند.
چرا ساحل اکلیلی هرمز میدرخشد؟
وجود کانیهایی مانند مواد آذرین، میکا و سیلیس در سنگها سبب میشود سطح ساحل زیر نور آفتاب برق بزند.
